„Jeśli mnie się udało to Wam też się uda” M.Linehan

Marsha Linahan w swojej książce „Życie warte przeżycia” opowiada poruszającą historie: twórczyni terapii Dialektyczno-Behawiorlanej (DBT), uznanej naukowczyni i badaczki oraz pacjentki zmagającej się z autoagresją i impulsami samobójczymi. Głęboko poruszający jest fakt, że te wszystkie trzy opowieści dotyczą jednej osoby,  te wszystkie trzy bohaterki są jedną osobą – Marshą Linehan.

Marsha Linehan przez większość swojego naukowego i terapeutycznego życia skrywała to, że w młodości spędziła 2 lata w szpitalu psychiatrycznym. Obawiała się, że ten fakt utrudni jej pracę naukową i opracowywanie swojego podejścia terapeutycznego. Obawiała się reakcji innych badaczy, zmniejszenia poziomu zaufania do niej. Prawdopodobnie nie myliła się, wielu trudności doświadczała już  z tego powodu, że była kobietą w zdominowanym przez mężczyzn świecie naukowym. Jednak w momencie, kiedy miała już ugruntowaną pozycję terapeutki i badaczki, a jej podejście miało już potwierdzoną skuteczność w badaniach naukowych, Marsha Linehan zdecydowała się ujawnić szczegóły swojego życia. Przewidywała, że dzięki temu pomoże pacjentom zwiększyć wyrozumiałość dla samych siebie i przywróci nadzieję w to, że poradzenie sobie nawet z najcięższymi problemami jest możliwe..

Marsha spędziła 2 lata w szpitalu psychiatrycznym, z którego została wypisana, kiedy uznano, że jest pacjentką nie do wyleczenia. Nie pomogły jej leki, nie pomogła jej terapia nie pomogły jej elektrowstrząsy. Wydawało się, że już nic nie pozostało, zatosowane oddziaływania, leki i terapie nie przynosiły ulgi jej cierpieniu. I kiedy nie było już pomysłów na to, co dalej, to zdecydowano się wypisać Marshę, ze szpitala. A jednak siła woli, głębokie postanowienie niesienia pomocy innym cierpiącym osobom, wnikliwe poszukiwania metod łagodzących głębokie cierpienie psychiczne sprawiły, że Marsha Linehan poradziła sobie z własnym bólem.  Zdołała  oswoić własne cierpienie, zmniejszyć je a co najważniejsze nauczyła się żyć życiem wartym przeżycia pomimo wszystko.

„Życie warte przeżycia” jest  książka, która przywraca nadzieję osobom zmagającym się z zaburzeniem osobowości z pogranicza (osobowość chcwiejna emocjonalnie, borderline, BPD). Książka ta pokazuje, że istnieje droga wyjścia z piekła. W pewnych miejscach autorka wprost pisze o umiejętnościach DBT (terapii dialektyczno-behawioralnej), które mogą być pomocne w stanach cierpienia psychicznego i rozpaczy. Odsłania też jak wpadła na pewne pomysły włączenia poszczególnych umiejętności do terapii.

Jest to książka, która przywraca nadzieję, bliskim osób z BPD, pokazując, że nawet tam gdzie wydaje się, że nie ma już nadziei, nadzieja może się pojawić, a sytuacja osoby bliskiej może się zmienić na lepsze. Wnikliwa lektura książki uwrażliwia też na rolę bliskich i otoczenia, którzy swoją postawą wpływają na sytuację i samopoczucie ukochanej osoby cierpiącej na zaburzenie osobowości z pogranicza.

Autorka w książce powraca do własnych wspomnień z dzieciństwa i okresu nastoletniego, wspomina sytuacje, które mogły wpłynąć na pojawienie się jej późniejszych trudności.  Pisze o dokuczaniu ze strony braci, porównywaniu do „lepszej we wszystkim” siostry, niezrozumieniu ze strony matki. W tekście można wyczuć, że nie wszystko dopowiada, nie chce obwiniać rodziny, bo wie, że to nie jest pomocne. Ale czytając czujemy i wiemy jak te codzienne powtarzające się sytuację mogły wpływać na nią i na pojawienie się późniejszych  stanów przygnębienia i nagłego pogorszenia samopoczucia psychicznego.  Ciekawy i poruszający jest też wątek  inności wynikającej z wrażliwego układu nerwowego.  Marsha, ze względu na chorobę lokomocyjną,  nie mogła brać udziału w wycieczkach, jeździć na nartach wodnych, czasem zostawała w domu kiedy inni razem jechali na wycieczkę. Jak to wpływało na nią? Czy to też przyczyniło się do poczucia wyobcowania i osamotnienia?

Niewykluczone, że to jej własne doświadczenia i przemyślenia wpłynęły na stworzenie przez Marshę Linehan modelu transakcyjnego, zgodnie z którym osoba i jej otoczenie wzajemnie i bardzo silnie oddziałują na siebie. A zmiana jest ciągła i dynamiczna. Zgodnie z twierdzeniem M. Linehan jednym z ważnych komponentów rozwinięcia się osobowości z pogranicza jest unieważniejące środowisko społeczne. Historia wielokrotnych unieważnień np.: krytyki, braku reakcji na okazywane emocje, może prowadzić do rozwinięcia się zaburzenia psychicznego u osoby unieważnianej.

Na szczęście model ten przynosi również nadzieję. Wiemy, że zwiększenie dostępności emocjonalnej rodziców, zwiększenie ich zrozumienia nauczenie jak uprawomacniać,  mogą pomóc odwrócić negatywne transakcje w rodzinie. Poprzez zmianę postawy bliscy mogą wspierać swoją ukochaną osobie w codzienności,  mogą towarzyszyć i wspierać na drodze wyjścia z piekła: utrwalonych myśli samobójczych, samouszkodzeń i  poczucia beznadziejności. Marsha Linehan wspomina o programie wspierania i edukowania rodzin z zaburzeniem osobowści Borderline. Dzięki temu programowi rodzice i bliscy mogą stworzyć bardziej wspierające otoczenie.*